7 października br. o godzinie 18.00 w 6. Dzielnicy w Łodzi przy ul. Piotrkowskiej 102 odbędzie się promocja książki Polscy pisarze wobec faszyzmu Pawła Sobczaka.

Polscy pisarze wobec faszyzmu to pierwsza publikacja poświęcona temu jak polscy pisarze międzywojnia postrzegali faszyzm włoski oraz hitleryzm i Trzecią Rzeszę.

Autor stawia tezę, że faszyzm stanowił dla polskich literatów wyzwanie i pyta, czy potrafili rozpoznać jego totalitarny i modernistyczny charakter (w sensie: faszyzm jako modernizm alternatywny). Sobczak pokazuje, że choć jedynie Ferdynand Goetel jasno zdeklarował faszyzm, ślady dyskursu faszyzującego można znaleźć także u innych literatów i chodzi tu nie tylko o Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego oraz środowisko związane z czasopismem  „Prosto z mostu”.

W książce interpretowane są także poglądy pisarzy nieprzychylnych faszyzmowi, którzy – inaczej niż będący bohaterem osobnego rozdziału Antoni Słonimski - nie zawsze jednak w pełni uświadamiali sobie zagrożenie, jakie niesie ze sobą ideologia faszystowska. Przykład stanowią niektóre oceny zawarte w reportażach Antoniego Sobańskiego z Berlina drukowane w „Wiadomościach Literackich” w 1933 roku. Sobański jechał tam zafascynowany niemiecką kulturą, ale i zaniepokojony tym, co zastanie po faszystowskim przewrocie, choć nie wierzył jeszcze w nadciągający konflikt zbrojny.  Symptomatyczne, że relacje na temat spalenia książek na Placu Opery Berlińskiej uważał za przesadzone i histeryczne, nie dostrzegając symbolicznej wymowy tego wydarzenia. 

W spotkaniu wezmą  udział Paweł Sobczak, Arkadiusz Morawiec i Marzena Woźniak-Łabieniec.

Dyskusję poprowadzi Joanna Podolska.

Łukasz Orzechowski
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego