„Pilica na dawnych mapach i rycinach” to tytuł wystawy, którą można oglądać w świetlicy Skansenu Rzeki Pilicy w Tomaszowie Mazowieckim.

Mapy pochodzą z okresu 1775- 1939. Celem wystawy jest pokazanie Pilicy jako rzeki granicznej oraz rubieży obronnej, bo takie role pełniła przez wieki. Wśród unikatowych map na wystawie zobaczymy m.in. ręcznie rysowaną przez J.F. Naxa mapę Pilicy od Przedborza do ujścia do Wisły z 1775 roku, która ma 3, 65 m. długości; mapę Gillego z lat 1802-1803 roku; mapę drugiej części „Państwa Ujezdzkiego” z 1812 roku z zaznaczoną Brzustówką i „Pierworys urządzenia dóbr Wiaderno” (1848). Są też polskie i niemieckie mapy wojskowe z okresu pierwszej wojny światowej. Warto zwrócić również uwagę na oryginalny plan Pilicy z ujęciami wody dla Łodzi od Tomaszowa do Lubiaszowa na projekcie W. H. Lindleya z 1909 roku.

Mapy pochodzą głównie ze zbiorów Skansenu Rzeki Pilicy, są jednak i takie, które udostępniło Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Archiwum Państwowe w Łodzi. Muzeum Regionalne w Opocznie, Muzeum w Piotrkowie i Muzeum Regionalne w Brzezinach. Mapy pokazują, jak na przełomie trzech wieków zmieniało się koryto Pilicy i jak wielka - spławna i żeglowna była to rzeka.

Ważnym elementem wystawy są ryciny z najstarszymi widokami Pilicy. Jest ich około 30. Są to drzeworyty umieszczane w XIX-wiecznej prasie np. „Tygodniku Ilustrowanym”, „Bluszczu” czy „Kłosach”. Było to przed epoką fotografii. Najstarszym z nich jest widok przeprawy przez Pilicę w Sulejowie z 1849 roku. Inne ciekawe ryciny to te przedstawiające Przedbórz, Nowe Miasto nad Pilicą czy okolice Warki. Wystawę można oglądać do końca marca 2013 roku w godzinach otwarcia skansenu.